Wielkopolska słynie z charakterystycznej gwary oraz wielu tradycji. Nic dziwnego, że kuchnia regionalna jest tak obfita w różnego rodzaju potrawy. Wbrew pozorom, nie opiera się jedynie na słynnych pyrach. Znaleźć tutaj można także smaczne dania mięsne, zupy oraz słodycze. Przewaga tego warzywa w kuchni nie jest zresztą w żadnym stopniu nudna czy przewidywalna – bazowanie na ziemniaku Wielkopolska opanowała do perfekcji. Jakie potrawy są najbardziej popularne? Czego warto spróbować, będąc w okolicach Poznania?
Trochę historii, czyli jak kształtowały się tradycyjne smaki kuchni wielkopolskiej
Potrawy z Wielkopolski to wielość różnorodnych smaków. Kuchnia z tego regionu należy do jednych z bardziej rozbudowanych i ciekawych. Kształtowała się ona na przestrzeni lat, a duży udział w tradycjach kuchennych, którymi można się dzisiaj delektować, miały wpływy niemieckie.
Początkowo kuchnia wielkopolska obfitowała w mięsa (głównie wieprzowinę i wołowinę) oraz warzywa. Późniejsze znalezienie się Wielkopolski pod zaborem pruskim sprawiło, że dania zaczęły być inspirowane kuchnią niemiecką, co dało początek „erze ziemniaka”. Niemieckie inspiracje kulinarne miały spory wpływ na to, jak obecnie prezentują się regionalne potrawy z Poznania i okolic.
Cechy charakterystyczne kuchni wielkopolskiej
Myśląc o kuchni wielkopolskiej, automatycznie na pierwszy plan wysuwają się ziemniaki – a właściwie pyry, bo tak są nazywane w tym regionie. To właśnie tutaj można zajadać się plackami z tego warzywa oraz pyzami przygotowywanymi w sposób wytrawny (z mięsem) i na słodko (z owocami). Nie brakuje też łakoci, których głównym przedstawicielem jest słynny rogal marciński. Choć to w okolicach 11 listopada jest najbardziej poszukiwany, uznaje się go za dobry deser także na co dzień. Jego wyjątkowy smak zawdzięcza się nadzieniu z dodatkiem białego maku, migdałów i bakalii. Inną słodkością jest omlet ucierany z cukrem i owocami, który zapieka się w piecu. Danie to pochodzi z kuchni niemieckiej – mówi się na nie auflauf.
Nie tylko pyry z gzikiem – jakie dania są najbardziej popularne w Wielkopolsce?
Choć należy podkreślać, że kuchnia wielkopolska się nie kończy na ziemniaczanych potrawach, zdecydowanie warto podkreślić, jakie potrawy z tym warzywem w roli głównej są najbardziej popularne. Wizytówką poznańskich przysmaków są m.in. znane w całej Polsce pyry z gzikiem, czyli ziemniaki gotowane w mundurkach z twarogiem, śmietaną i cebulą (czasem też dodawana jest rzodkiewka). Nie można przejść obojętnie obok dania o nazwie plyndze, które osobom spoza Wielkopolski mogą się z niczym nie kojarzyć, jednak są to po prostu placki ziemniaczane. Dla poznańskiego regionu charakterystyczne są podawane na słodko – z cukrem i śmietaną. Szagówki to kolejna potrawa na bazie uwielbianego w tym regionie warzywa. Są to tzw. kopytka, które je się z gotowaną kiszoną kapustą lub duszonym mięsem wieprzowym. Z kolei pampuchy (kluchy na kumpie, kluchy na parze) to duże kluski wyrabiane z ciasta drożdżowego i gotowane na parze.
Zupy prosto z Wielkopolski
Zupy z okolic Poznania również posiadają swoje oryginalne nazwy i nie mniej wyjątkowe przepisy. Co można znaleźć w karcie dań tradycyjnych? Wymienia się głównie:
- ślepe ryby z myrdyrdą – zupa na bazie włoszczyzny i ziemniaków, nierzadko zabielana śmietaną lub mlekiem; dziwnie brzmiąca myrdyrda to zasmażka, czyli mąka pszenna z masłem; warto podkreślić, że ryby występują tutaj jedynie w nazwie;
- czarna polewka wielkopolska (czernina) – słodko-kwaśna zupa o gęstej konsystencji i ciemnym kolorze; przygotowuje się ją na bazie wywaru z kości i podrobów z kaczki lub gęsi i dodaje do niej świeżą krew z octem; do składników zupy zaliczyć można także suszone owoce, przyprawy korzenne i kluski;
- parzybroda (fuzlapy) – zupa z młodej kapusty włoskiej z ziemniakami, warzywami, mięsem i suszonymi grzybami;
- polewka wielkopolska – zupa na maślance podawana na ciepło.
Tradycyjne mięsne specjały kuchni wielkopolskiej
Dla fanów mięsnych dań poleca się szczególnie:
- kaczkę pieczoną z dodatkiem jabłek i ziół,
- golonkę z grochem i kapustą,
- zrazy wołowe,
- galart (zimne nóżki).
Wielkopolska na słodko
A co ze słodkościami? Ich także nie brakuje w Wielkopolsce. Odwiedzając Poznań i okolice, warto skusić się na kilka wyjątkowych dla tego regionu smakołyków. Wśród nich są:
- szneki z glancem, czyli drożdżówki z lukrem,
- rury poznańskie – wypieka się je z ciasta piernikowego o miodowym smaku,
- andruty kaliskie – wafle przekładane słodką masą,
- faworki – smakołyk w kształcie warkocza lub wstążki przygotowany z ciasta na pączki; zwykle je się w okolicach tłustego czwartku,
- rogale marcińskie – najpopularniejszy przysmak wielkopolski z masą z białego maku i orzechów; dostępne głównie w imieniny św. Marcina, jednak bez problemu można kupić je w dowolnym okresie w roku; warto zaznaczyć, by wybierać te z certyfikatem, bowiem to on gwarantuje niepowtarzalny smak.
