Każda budowa w Polsce musi spełniać przepisy zawarte w prawie budowlanym. Nad ich przestrzeganiem czuwa nadzór budowlany. Czym dokładnie jest nadzór budowlany i jakie są jego zadania?
Czym jest nadzór budowlany?
Nadzorem budowlanym określa się kontrolę, jaka sprawowana jest na placu budowy w celu oceny zgodności prowadzonych prac i dokumentów z przepisami prawa budowlanego. Podmiotem pełniącym nadzór budowlany jest inspektor nadzoru budowlanego, który dzięki swojej wiedzy jest w stanie kontrolować procesy budowlane i w razie potrzeby zainterweniować, gdy nie są one prowadzone zgodnie z prawem.
Nadzór budowlany – kto sprawuje tę funkcję?
Wydziela się dwie główne kategorie nadzoru budowlanego odnoszące się do osób pełniących to zadanie. Są to: inwestorski nadzór budowlany oraz administracyjny nadzór budowlany. Inwestorski nadzór budowlany sprawowany jest przez specjalistę zatrudnionego przez inwestora. Administracyjny nadzór budowlany sprawują natomiast urzędy państwowe, które reprezentują interesy Państwa.
Funkcje administracyjnego nadzoru budowlanego pełnią:
- Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, w skrócie określany jako PINB;
- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, w skrócie WINB, który reprezentuje wojewodę;
- Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, w skrócie GINB.
Nadzór budowlany – czym się zajmuje?
Inwestorski nadzór budowlany odnosi się do inspektora zatrudnionego przez inwestora, który reprezentuje jego interesy w trakcie procesu budowy. Jego zadaniem jest pomoc inwestorowi, aby uchronić go przed naruszeniem przepisów prawa budowlanego i nałożeniem kar z tego tytułu. Nadzór administracyjny zajmuje się nie tylko kontrolą przestrzegania prawa i nakładaniem kar, lecz też prowadzeniem działań administracyjnych w zakresie architektury i budownictwa, określaniem przyczyn katastrof budowlanych, przy czym współpracuje także z innymi organami kontroli.
Zadania nadzoru budowlanego
Sprawowane przez nadzór budowlany zadania różnią się w zależności od tego, kto zajmuje się ich wykonaniem.
Zadania inwestorskiego nadzoru budowlanego
Inwestorski nadzór budowlany prowadzony jest we współpracy z inwestorem. Jako osoba posiadająca właściwe kwalifikacje inspektor nadzoru jest w stanie reprezentować jego interesy w procesie budowlanym.
Do jego głównych zadań zaliczane są:
- kontrola budowy – również jako zwierzchnik w stosunku do kierownika budowy, którego zadaniem jest organizacja i kierowanie procesem budowlanym według projektu;
- nadzorowanie zgodności prowadzonych prac budowlanych z projektem na każdym ich etapie;
- prowadzenie nadzoru finansowego nad budową – kontrolowanie ponoszonych kosztów w celu wyeliminowania nadużyć wykonawcy prac budowlanych;
- kontrola przestrzegania przepisów prawa – sprawdzanie, czy prace prowadzone są zgodnie z prawem budowlanym, ponieważ brak ich przestrzegania będzie oznaczał naliczenie kar dla inwestora – nie dla wykonawcy;
- przygotowywanie dokumentacji związanej z prowadzeniem prac budowlanych.
Zadania administracyjnego nadzoru budowlanego
Podstawowe zadania w ramach administracyjnego nadzoru budowlanego realizuje Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego. To organ nadzoru pierwszej instancji, dlatego wtedy, gdy przepisy nie wskazują inaczej, to on zajmuje się kontrolą przestrzegania prawa na budowie. Gdy inwestor buduje dom jednorodzinny, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego jest zwykle jedynym inspektorem administracyjnym, z którym styka się on w trakcie realizacji prac.
Ważnym zadaniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego jest również legalizacja budynków. Gdy okaże się, że budynek został postawiony jako samowola albo niezgodnie z przepisami prawa budowlanego lub projektem, inspektor ma możliwość naliczenia kary finansowej, a nawet skierowania sprawy do prokuratury. W skrajnych przypadkach może dojść do wydania decyzji o wyburzeniu budynku. W przypadku samowoli budowlanej należy zgłosić ją do inspektora, by uruchomić proces legalizacji. Można wtedy uniknąć kar.
Wyższe instancje nadzoru budowlanego
Na wyższych szczeblach nadzoru działają Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego zajmuje się przyjmowaniem zgłoszeń, przeprowadzaniem kontroli, legalizacją inwestycji na większą skalę, które wykraczają poza powiat, między innymi budynków użyteczności publicznej. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego zajmuje się natomiast nadzorowaniem instytucji, które mu podlegają, czyli inspektorów powiatowych i wojewódzkich. Ponadto przyjmuje odwołania od wydanych decyzji i pod tym względem jest najwyższą instytucją odwoławczą.
Materiał promowany.
