Ultrasonografia (USG) jest badaniem z zakresu diagnostyki obrazowej, które pozwala na dokładną ocenę narządów. Z tego też powodu jest jednym z najczęściej wykonywanych badań obrazowych. Jego niewątpliwą zaletą jest to, że jest ono bezpieczne, nieinwazyjne i bezbolesne, a pozwala na precyzyjną diagnozę. Warto więc wiedzieć, na czym dokładnie polega badanie USG, w jakich sytuacjach się go wykonuje oraz jakie schorzenia mogą być za jego pomocą zdiagnozowane. Zwłaszcza, że badanie USG może zostać wykonane także w domu pacjenta.
Badanie USG – najważniejsze informacje
Badanie ultrasonograficzne (badanie USG) wykorzystuje się przy diagnozowaniu schorzeń większości specjalizacji. Pozwala ono na ocenę stanu organów wewnętrznych z dokładnością nawet do 0,1 mm. Badanie USG pozwala więc ocenić nie tylko położenie, wielkość czy strukturę poszczególnych narządów, ale również wykryć wszelkie niepokojące zmiany w postaci na przykład guzów, torbieli, włókniaków bądź zmian nowotworowych. Ponadto badanie USG, wykonywane kobietom będącym w ciąży, pozwala ocenić czy płód rozwija się prawidłowo.
Do badania USG wykorzystuje się specjalistyczny aparat ultrasonograficzny, którego działanie opiera się na falach (ultradźwiękowych) o bardzo wysokiej częstotliwości. Źródło tych fal znajduje się w głowicy urządzenia, która jest przykładana do wybranego fragmentu ciała pacjenta, uprzednio nasmarowanego specjalnym żelem – zapewniającym prawidłowe przewodnictwo ultradźwiękom i niwelującym niepożądane pęcherzyki powietrza.
Emitowane przez głowicę ultrasonografu dźwięki przenikają przez ludzkie tkanki, po czym odbite do niej wracają i są przetwarzane na obraz diagnostyczny. Badanie USG wymaga od wykonującej go osoby odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności, by zostało ono prawidłowo przeprowadzone. W związku z czym wykonuje je zwykle specjalista radiologii i diagnostyki obrazowej oraz USG.
Jak zostało już zaznaczone, badanie USG jest bezbolesne, nieinwazyjne oraz bezpieczne, a czas jego trwania wynosi od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. W tym czasie lekarz obserwuje na monitorze ultrasonografu obrazy przesyłane przez głowicę. Ma możliwość przybliżenia wybranych fragmentów obrazu lub wykonania pomiarów, co pozwala na dokładną analizę oraz precyzyjną diagnozę. Najważniejsze odczyty lekarz drukuje i opisuje, co z kolei daje możliwość pokazania i konsultacji otrzymanych wyników z innym lekarzem.
Badanie USG – rodzaje i możliwości diagnostyczne
Badanie USG może być wykonywane w każdym wieku (od noworodków po seniorów) niezależnie od płci. Z kolei duża różnorodność głowic ultrasonograficznych maksymalizuje zakres ich zastosowania – niemal każdy fragment ciała można zbadać za pomocą aparatu USG. Jedynymi przeciwwskazaniami do wykonania badania USG są występujące oparzenia, infekcje czy rany otwarte na obszarze mającym być diagnozowanym za pomocą ultrasonografu.
Do najczęściej wykonywanych badań ultrasonograficznych zalicza się następujące rodzaje badań USG:
– jamy brzusznej,
– ginekologiczne (transwaginalne);
– piersi;
– tarczycy,
– naczyniowe metodą Dopplera,
– serca (tzw. Echo serca),
– węzłów chłonnych,
– ślinianek,
– przezciemiączkowe (u niemowląt);
– przezodbytnicze (transrektalne)
– oka,
– stawu kolanowego;
– stawu biodrowego,
– nadgarstka.
Dzięki badaniom USG diagnozuje się więc wiele różnego typu schorzeń. Precyzja ultrasonografu pozwala wykryć zmiany chorobowe w początkowej fazie rozwoju, dzięki czemu można szybko reagować. A zastosowane wówczas leczenie jest znacznie bardziej skuteczne niż w zaawansowanym stadium choroby.
Z tego też względu regularne wykonywanie badania USG piersi jest najlepszą profilaktyką antynowotworową. Z kolei echo serca pozwala zdiagnozować nieprawidłowości w funkcjonowaniu komór i zastawek tego organu. Badanie to przeprowadzone u dziecka, będącego w łonie matki, umożliwia wykrycie wad jego serca i rozpoczęcie leczenia jeszcze przed jego narodzinami.
Badanie USG w domu
Nowoczesny sprzęt medyczny umożliwia w warunkach domowych przeprowadzenie szeregu badań diagnostycznych, w tym USG. Domowe USG jest wykonywane mobilnym aparatem ultrasonograficznym, przeznaczonym do badań USG wszystkich narządów człowieka zarówno osób dorosłych, jak i dzieci.
Domowe badanie nie różni się w zasadzie niczym od tego, przeprowadzanego w gabinecie lekarskim. Warto dodać, że mobilny aparat USG jest wyposażony w głowice wysokiej rozdzielczości i jest przystosowany do badań ogólnych oraz naczyniowych (w tym Doppler kolor). Daje więc dokładny obraz, co pozwala na szybką i precyzyjną diagnostykę w domu pacjenta.
